آقا مهدی حائری حاج سید مرتضی ایروانی حاج سید مهدی انگجی حاج سید یونس اردبیلی حاج شیخ عبدالکریم حائری حاج شیخ محمد باقر عرفانی بیهودی حاج میرزا حسن نائینی سید محمد بهشتی. سیدعزالدین حسینی زنجانی سید ابو الحسن اصفهانی سید محمد فیروز آبادی شیخ ابو طالب تجلیل شیخ احمد عراقی شیخ الشریعه اصفهانی شیخ ضیاء الدین عراقی
www.isba.ir اتحاد نفس با عقل فعّال و کیفیت ادراک کلیات، اویسنا جامعة‌المصطفی العالمیه دانشگاه شهید بهشتی دکتر سید ابوالفضل معتمد هاشمی روز جهانی فلسفه زندگی نامه فراخوان مقاله فلسفه فلسفه اسلامی مذاهب فقهی معرفی رشته الهیات و معارف اسلامی مقطع کارشناسی ارشد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ولادت: 1343 ق 1304 ش آشتیان
وفات: 1426 ق 1384 ش مشهد
استاد سید جلال الدین موسوی آشتیانی در سال 1304 شمسی در قصبه ی آشتیان از توابع اراک متولد شد. در سن پنج سالگى راهى مکتب خانه شد و قرآن را در مکتب خانه مادربزرگ خود فراگرفت و تا اندازه اى با نگارش فارسى آشنایى پیدا کرد و با ورود به دبستان به دلیل هوش و ذکاوت و نیز توانایى خواندن و نوشتن، از همان آغاز به کلاس سوم هدایت شد و تا پایان کلاس ششم و گرفتن گواهى دوره ابتدایى در دبستان خاقانى روستاى آشتیان درس خواند. سپس به مکتب خانه بازگشته و دروس مرسوم را به سبک و سیاق سنتى فراگرفت. کتاب گلستان سعدى، کلیله و دمنه، نصاب الصبیان، تاریخ معجم، جامع المقدمات و قسمتى از دره نادرى و نیز بخش هایى از کتاب شرح سیوطى ابن مالک (تا باب مبتدا و خبر) را در همان مکتب خانه فراگرفت.
وی در سال 1323هـ ش به تشویق و راهنمایی روحانی آشتیان –جناب آیت الله میرزا ابولقاسم دانش آشتیانی- به دارالعلم قم هجرت نمود و در آنجا کتاب شرح جامى و باقیمانده سیوطى را فراگرفت. سپس کتاب مغنی، مطول و قسمت زیادی از شرح لمعه را خدمت مرحوم صدوقی یزدی خواند. جلد اول کفایه و چند سال قبل از آن شرح شمسیه را خدمت آیت الله حاج میرزا عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی قرائت کرد .سپس به معرفی آقا میرزا مهدی آشتیانی ، خدمت مرحوم حاج شیخ مهدی مازندرانی امیرکلاهی رسید و شروع به قرائت شرح منظومه حکیم سبزواری و مکاسب شیخ اعظم انصاری نمود و تا اواخر الهیات منظومه و قسمت زیادی از شوارق و قسمتی از امور عامه اسفار را نزد آن مرحوم فرا گرفت.
استاد آشتیانی مدت هشت سال به درس خارج فقه و اصول خاتم الفقها آیت الله العظمی بروجردی و مدت یک سال به درس آقا سید محمد تقی خوانساری حاضر شد. و همچنین از محضر درسی سیدمحمد حجت کوه کمره ای و میرزا رضی تبریزی استفاده کرد.
ایشان در حکمت و فلسفه ، حدود پنج سال به درس استاد علامه محمد حسین طباطبایی تبریزی حاضر شد و چند سال از درس تفسیر و اصول فقه آن مرحوم استفاده کرد. همچنین علامه طباطبایی کفایه را به انضمام حواشی استاد خود حاج شیخ محمد حسین اصفهانی برای ایشان و جمعی از دوستانشان تدریس فرمودند.
سید جلال الدین آشتیانی پس از قرائت الهیات و امور عامه اسفار و الهیات شفا به پیشنهاد یکی از دوستان به قزوین سفر نمود و در آنجا با استاد اعظم حاج میرزا ابوالحسن قزوینی آشنا شد و مدتی در خدمت ایشان به مطالعه کتاب اسفار پرداخت.
سپس در سال 1336 هـ ش برای تکمیل علوم نقلی راهی نجف شد و در مدت دو سال اقامت خود در نجف از محضر آیات عظام؛ حکیم و عبدالهادی شیرازی و به ویژه محقق عظیم الشأن میرزا سید‌حسن بجنوردی بهرهمند شد. در همین زمان سختْ بیمار شد و به ناچار به ایران بازگشت. پس از مداوا در تهران حدود یکسال در درس اسفار حکیم محقق میرزا احمد آشتیانی حاضر شده اند.
استاد آشتیانی بر خلاف آنچه که شهرت دارد، از محضر آقا میرزا مهدی آشتیانی استفاده نکرده اند بلکه تنها برخی از مشکلات فلسفی و عرفانی را آن مرحوم برای ایشان تقریر کرده اند. همچنین ایشان تنها مدتی در دروس منقول حضرت امام خمینی شرکت داشته اند، و از دروس فلسفه و عرفان ایشان استفاده نکرده اند.
استاد آشتیانی، در مهر سال 1338 تدریس خود را در دانشکده علوم معقول و منقول دانشگاه مشهد آغاز نمود. پس از آن، در بهمن سال 1338 به استخدام دانشگاه مشهد درآمد. وی در خرداد سال 1340 به احراز رتبه ی دانشیاری و در آذر سال 1345 به احراز رتبه ی استادی نائل آمد. و نهایتاً در آبان سال 1375 از خدمت در دانشگاه فردوسی مشهد بازنشسته شد.
در اسفند سال 1376 فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران ایشان را به عنوان « دانشمند برجسته » کشور انتخاب، و نشان درجه یک دانش جمهوری اسلامی ایران را به وی اهدا نمود.
همچنین استاد در بهمن سال 1377 به مناسبت انتشار کتاب « شرح قیصری بر فصوص الحکم » به دریافت جایزه ی شانزدهمین دوره ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران نائل آمد. و در دومین همایش چهره های ماندگار به عنوان چهره ماندگار علمی کشور برگزیده شد.
استاد آشتیانی پس از یک دوره بیماری و بر اثر کهولت سن، در سن هشتاد سالگی در سوم فروردین ماه 1384 هجری شمسی در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت.و پیکر پاک اش در جوار بارگاه ملکوتی ثامن الحجج به خاک سپرده شد.
استاد علامه سید جلال آشتیانی استاد برجسته گروه فلسفه و عرفان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد بود و در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در اسفندماه 1376 استاد آشتیانی را به عنوان دانشمند برجسته کشور برگزید.
- اساتید: علامه طباطبائی، امام خمینی، ابوالحسن رفیعی قزوینی، میرزا احمد آشتیانی، میرزا مهدی آشتیانی از استادان و مربیان سیدجلال الدین آشتیانی می توان به این شخصیت ها اشاره نمود: آیت الله صدوقی یزدی ، آیت الله حاج میرزا عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی ، حاج شیخ مهدی مازندرانی امیرکلاهی ، آیت الله بروجردی ، آقاسیدمحمدتقی خوانساری ، آقای حکیم ، آقاسیدعبدالهادی شیرازی ، آقا میرزاحسن بجنوردی خراسانی ، حاج میرزا محمدحسین طباطبایی تبریزی ، آقامیرزا مهدی آشتیانی ، آقا میرزا احمد آشتیانی ، حاج میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی.